Gentrificatie is een fenomeen waarbij oude, vaak vervallen, stadsdelen worden opgeknapt en aantrekkelijk worden gemaakt voor midden- en hoger inkomens. Dit kan leiden tot een verandering van de bevolkingssamenstelling, waarbij oorspronkelijke bewoners vaak worden verdreven door stijgende huur- en koopprijzen.
De gevolgen van gentrificatie kunnen complex zijn. Aan de ene kant kan het leiden tot een verbetering van de leefomgeving en een toename van de waarde van woningen. Aan de andere kant kan het echter ook leiden tot verdrijving van oorspronkelijke bewoners, waardoor sociale cohesie verloren gaat en leefbaarheid voor lagere inkomens vermindert.
Hoe kunnen negatieve gevolgen van gentrificatie worden beperkt?
Er zijn verschillende manieren waarop overheden kunnen proberen om de negatieve gevolgen van gentrificatie te beperken. Een mogelijkheid is het inzetten van sociale huurwoningen, zodat lagere inkomens toch in de stadsdelen kunnen blijven wonen. Ook kan er worden gekeken naar vermindering van prijsdruk op huizenmarkt, door bijvoorbeeld vermindering van speculatie.
Een andere optie is om te investeren in community-gerichte projecten die de sociale cohesie in de stadsdelen versterken. Dit kan door bijvoorbeeld het creëren van openbare ruimtes, zoals parken en speelplaatsen, of het ondersteunen van community-initiatieven, zoals buurtgroepen en sociale ondernemingen.
Het is belangrijk om te onthouden dat gentrificatie niet alleen een stedelijk fenomeen is, maar ook op andere plekken kan plaatsvinden zoals dorpen. Het is daarom belangrijk dat overheden zich bewust zijn van de mogelijke gevolgen van gentrificatie en maatregelen nemen om de negatieve effecten te beperken en tegelijkertijd de positieve effecten van opknapbeurten te behouden.
Wat wordt er op dit moment gedaan op het gebied van gentrificatie?
Op dit moment doet de Nederlandse overheid verschillende dingen op het gebied van gentrificatie. Hieronder staan enkele voorbeelden:
- Er zijn regelingen die gemeenten in staat stellen om leegstand in stadsdelen tegen te gaan, zodat de woningvoorraad voor lagere inkomens behouden blijft.
- De overheid heeft een aantal programma’s opgezet om sociale huurwoningen te behouden en te vervangen in stadsdelen die worden getroffen door gentrificatie. Hierdoor kunnen lagere inkomens toch in deze stadsdelen blijven wonen.
- Er wordt gekeken naar de mogelijkheid om de huizenmarkt te reguleren, bijvoorbeeld door speculatie te beperken.
- Er zijn programma’s waarmee gemeenten projecten kunnen ondersteunen die gericht zijn op versterking van sociale cohesie en community-initiatieven.
- Er is een wetsvoorstel in behandeling dat een verbod op verhuur van sociale huurwoningen aan toeristen introduceert, om te voorkomen dat deze voor de lokale bevolking niet meer beschikbaar zijn.
Het is belangrijk op te merken dat de situatie en de omstandigheden rondom gentrificatie in Nederland kunnen variëren van stad tot stad, dus de maatregelen die genomen worden kunnen variëren per gemeente. Hierin is het belangrijk dat gemeenten zich bewust zijn van de specifieke situatie in hun stadsdeel en de juiste maatregelen nemen.
Onze visie
Door de aanhoudende woningkrapte is er geen ontkomen aan dat verschillende klasse bij elkaar in één wijk zullen wonen. Gemeenten zullen hier alert op moeten zijn en negatieve gevolgen zien te voorkomen. Bewustwording van dit fenomeen is een eerste stap. Wij denken dat gentrificatie ook veel positieve aspecten met zich mee brengt zolang hier maar welbewust mee om wordt gegaan. Het brengt dus zeker ook kansen met zich mee.